H Yπηρέτρια Kυρά (ιταλικά: La serva padrona) αποτελεί τη γνωστότερη λυρική δημιουργία του συνθέτη, Giovanni Batitista Pergolesi. Πρότυπο της ιταλικής κωμικής όπερας (opera buffa), βασίστηκε σε λιμπρέττο του Τζενάρο Αντόνιο Φεντερίκο και πρωτοπαρουσιάστηκε στο Θέατρο του Αγίου Βαρθολομαίου της Νάπολης, στις 28 Αυγούστου 1733, ως ιντερμέδιο της δραματικής όπερας «Il prigionier superbo» – επίσης του Περγκολέζι. Συνέχεια
Category Archives: ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ
J.S.BACH
Η ζωή του

J.S. Bach, Γερμανός συνθέτης, ο σημαντικότερος της περιόδου μπαρόκ.
Γέννηση: Άϊζεναχ 31.3.1685
Απεβίωσε: Λειψία 28.7.1750
- Γέννηση: Ο Johann Sebastian Bach γεννήθηκε το 1685 στη γερμανική πόλη Άιζεναχ (Eisenach).
- O Bach καταγόταν από οικογένεια μουσικών. Ο πατέρας Bach ήταν επαγγελματίας βιολιστής και μουσικός στην πόλη του Άιζεναχ και δίδαξε στο γιο του βιολί και βιόλα. Υπήρξε επίσης ένας ευσεβής λουθηρανός, που είχε συναίσθηση της αγάπης του Λουθήρου για τη μουσική. Όμως, τόσο αυτός όσο κι η γυναίκα του πέθαναν όταν ο Johann Sebastian ήταν ακόμα παιδί. Το ορφανό τότε πήγε να ζήσει με τον κατά 14 χρόνια μεγαλύτερο αδερφού του Johann Christoph, που υπηρετούσε ως οργανίστας στο Όρντρουφ. Ο αδερφός του (πρώην μαθητής του συνθέτη και οργανίστα Pachelbel) ήταν καλός δάσκαλος και του δίδαξε αρμονία, όπως και τα τρία κυριότερα πληκτροφόρα όργανα της εποχής εκείνης, το εκκλησιαστικό όργανο, το τσέμπαλο και το κλαβίχορδο. Η πρόοδος του νεαρού ήταν ταχύτατη. Λένε μάλιστα ότι, μόλις του έδινε ο αδελφός του ένα κομμάτι να παίξει, εκείνος του ζητούσε ένα άλλο πιο δύσκολο.
- Ο Γιόχαν Σεμπάστιαν ήταν γιος τουΓιόχαν Αμπρόζιους (1645-95) και της Μαρία Ελίζαμπετ Λέμμερχιρτ (1644-94). Ήταν το νεότερο από τα συνολικά οκτώ παιδιά της οικογένειας, από τα οποία τα τρία πέθαναν σε νηπιακή ηλικία. Σε όλη τη διάρκεια της ζωής παρέμεινε πιστός στην σχέση του με τη γενέτειρά του, το Άιζεναχ, τη μόνη πόλη άλλωστε της οποίας υπήρξε επισήμως δημότης. Ο ίδιος αυτοαπoκαλούνταν αργότερα «Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ του Άιζεναχ» («Johann Sebastian Bach Isenacus» ή «Isenacus», ή εν συντομία «ISBI»), με ιδιαίτερη υπερηφάνεια. Η οικογένεια Μπαχ είχε ήδη μεγάλη συμβολή στα μουσικά δρώμενα της Θουριγγίας, τόσο μεγάλη μάλιστα ώστε το όνομα Μπαχ είχε γίνει συνώνυμο του μουσικού και μέχρι το 1793 οι μουσικοί της πόλης (Stadtpfeifer) αποκαλούνταν «Μπαχ», παρά το γεγονός πως κανείς δεν έφερε πλέον στην πόλη το όνομα της οικογένειας. Όταν στα 1693 έμεινε κενή μία θέση στην Εκκλησιαστική Αυλή τού Άρνσταντ, ο κόμης της περιοχής ζήτησε εμφατικά να του στείλουν «έναν Μπαχ». Για την παιδική ηλικία του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ μέχρι το 1693 γνωρίζουμε ελάχιστα με βεβαιότητα. Στο Άιζεναχ, όπως και σε πολλές ακόμα περιοχές, η σχολική εκπαίδευση ήταν υποχρεωτική για όλα τα παιδιά ηλικίας από πέντε έως δώδεκα ετών και οι γονείς είχαν το δικαίωμα να επιλέξουν ελεύθερα μεταξύ οκτώ γερμανικών σχολείων και της Λατινικής σχολής (Lateinschule). Τα γερμανικά σχολεία ακολουθούσαν συγκεκριμένο εγκύκλιο πρόγραμμα, εστιάζοντας στα θρησκευτικά, στη γραμματική και στην αριθμητική. Αν και συνήθως δεν κρατούσαν αρχείο των σπουδαστών, γνωρίζουμε πως ένα από τα γερμανικά σχολεία του Άιζεναχ βρισκόταν επί της οδού Φλάισγκασε, συνεπώς θεωρείται πολύ πιθανό πως ο Μπαχ φοίτησε εκεί από τα πέντε μέχρι τα επτά του χρόνια. Σε ηλικία οκτώ ετών γράφτηκε στην πέμπτη τάξη της Λατινικής Σχολής, της οποίας το εγκύκλιο πρόγραμμα έδινε βάση στα θρησκευτικά και λατινικά, περιλαμβάνοντας ακόμα αριθμητική και ιστορία και σε ανώτερο επίπεδο ελληνικά, εβραϊκά, φιλοσοφία, λογική και ρητορική. Φοίτησε στην πέμπτη τάξη δύο χρονιές (1692-4), όπως συνηθιζόταν εκείνη την εποχή, καταλαμβάνοντας το πρώτο έτος την 47η και το δεύτερο έτος την 14η θέση σε σύνολο 90 μαθητών. Στην τέταρτη τάξη (1694-5) κατετάγη 23ος ανάμεσα σε 64 μαθητές, έχοντας 103 απουσίες που οφείλονταν μάλλον σε ασθένεια, αλλά και στο γεγονός του θανάτου των γονιών του. Η επίδοσή του ήταν καλύτερη από αυτή του αδελφού του, Γιάκομπ, ο οποίος κατετάγη δύο θέσεις χαμηλότερα, αν και ήταν τρία χρόνια μεγαλύτερος και είχε λιγότερες απουσίες. Την εμπειρία της απώλειας αγαπημένων προσώπων βίωσε από νωρίς, όταν σε ηλικία έξι ετών έχασε τον δεκαοκτάχρονο αδελφό του, Γιόχαν Μπαλτάζαρ, ενώ μόλις τρία χρόνια αργότερα, ήρθε αντιμέτωπος με το χαμό και των δύο γονιών του σε διάστημα εννέα μηνών.
CLARA SCHUMANN
Αναφέρεται συχνά ως η σύζυγος του συνθέτη Robert Schumann, και σαν μία από τις κορυφαίες πιανίστες της εποχής της, παρά ως συνθέτης η ίδια. Ωστόσο, στις αρχές του τελευταίου τετάρτου του 20ου αιώνα το κύρος της ως συνθέτη τελικά άρχισε να αναγνωρίζεται, και ο σύζυγός της συχνά αναφερόταν ως ο “σύζυγος της Clara Schumann”.
Franz Joseph Haydn

Αρκετοί μουσικολόγοι θεωρούν πως ο τεράστιος όγκος μουσικής που συνέθεσε ο Haydn, οφείλεται κατά ένα μεγάλο μέρος στον αποτυχημένο γάμο του!
Ο Franz Joseph Haydn (31 Μαρτίου 1732- 31 Μαΐου 1809) ήταν Αυστριακός μουσικοσυνθέτης που συνέβαλε στην ανάπτυξη τoυ «κλασικού στυλ» τον 18ο αιώνα. Θεωρείται ότι ήταν ο πρώτος συνθέτης που σταθεροποίησε τη μορφή της συμφωνίας και τη μορφή του κουαρτέτου εγχόρδων, ένα είδος μουσικής δωματίου.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
Γεννημένος στις 31 Μαρτίου 1732 στο Ροράου της Αυστρίας, ένα χωριό στα σύνορα με την Ουγγαρία, ήταν το δεύτερο από τα δώδεκα παιδιά μιας φτωχής και ταπεινής σε καταγωγή οικογένειας. Ο πατέρας του εργαζόταν ως κατασκευαστής ξύλινων τροχών, ενώ η μητέρα του, πριν παντρευτεί, δούλευε ως μαγείρισσα στα σπίτια των αρχόντων της περιοχής. Συνέχεια
Από το Γρηγοριανό Μέλος, στον Τζοβάννι Πιερλουίτζι ντα Παλεστρίνα
Το γρηγοριανό μέλος αποτελεί εώς σήμερα την παραδοσιακή μουσική της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Ανήκει στην χρονική περίοδο του πρώιμου Μεσαίωνα και συγκεκριμένα εκτείνεται από τα τέλη του 6ου εώς τον 10ο αιώνα μ.Χ. Αποτελούσε τη λειτουργική μουσική της Εκκλησίας και πήρε το όνομά της από τον επίσκοπο της Ρώμης την περίοδο 590- 604 μ.Χ., Γρηγόριο Α’.Ο Πάπας Γρηγόριος ήταν εκείνος που δυνάμωσε το θεσμό της Εκκλησίας και οργάνωσε από την αρχή τις μελωδίες που ακούγονταν στις Καθολικές Εκκλησίες, σε μια εποχή που νέοι ύμνοι, επηρεασμένοι από τα τοπικά ακούσματα της κάθε περιοχής, έμπαιναν συνεχώς στις εκκλησίες. Ο Πάπας Γρηγόριος στην προσπάθειά του να αναστρέψει την εικόνα διάσπασης που δημιουργούσαν οι νέοι αυτοί ύμνοι, ένωσε και κωδικοποίησε τους ύμνους της Λειτουργίας, σύμφωνα με το εορτολόγιο της Καθολικής Εκκλησίας. Συνέχεια
Georg Friedrich Händel
«Ήταν 23 Απριλίου 1683 όταν ο Γκέοργκ Χαίντελ, κουρέας στο υπηρετικό προσωπικό του Γιόχαν Άντολφ Α’, δούκα του Βάισενφελς (Weissenfels), παντρεύτηκε την Δωροθέα Τάουστ. Δύο χρόνια αργότερα, και συγκεκριμένα στις 23 Φεβρουαρίου 1685, ο 63χρονος Γκέοργκ και η 34χρονη Δωροθέα φέρνουν στη ζωή τον Γκέοργκ Φρίντριχ Χαίντελ (Georg Friedrich Händel).
Ο Χαίντελ γεννήθηκε στο Χάλλε της Γερμανίας, την ίδια χρονιά με το Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ (Johann Sebastian Bach, 21/03/1685 – 1750) και το Ντομένικο Σκαρλάτι (Domenico Scarlatti, 26/10/1685 – 1757). Μεγάλωσε υπό το άγρυπνο βλέμμα των γονιών του. Από νεαρή ηλικία λαχταρούσε να σπουδάσει μουσική, αλλά ο πατέρας του προσπάθησε να τον αποτρέψει από την ενασχόληση με ένα αμφίβολο επάγγελμα όπως του μουσικού. Δεν του επέτρεπε ούτε να αγοράσει κάποιο μουσικό όργανο. Η μητέρα του από την άλλη, προωθούσε τα μουσικά του χαρίσματα, ήταν υποστηρικτική και με τη βοήθειά της ο Χαίντελ εξασκούνταν κρυφά.» Συνέχεια
Johann Christoph Friedrich Bach
Γιόχαν Κρίστοφ Φρίντριχ Μπαχ (21 Ιουνίου 1732 – 26 Ιανουαρίου 1795)
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Ο Johann Christoph Friedrich Bach (Γιόχαν Κρίστοφ Φρίντριχ Μπαχ) είναι ο τέταρτος κατά σειρά γιος του Johann Sebastian Bach, δεύτερος με την Anna Magdalena Wilcke. Γεννήθηκε στις 21 Ιουνίου του 1732 στη Λειψία της Γερμανίας και είναι ο ένας από τους τέσσερις γιους του Bach που έγιναν περισσότερο γνωστοί από την προσφορά τους στην κλασσική μουσική. Κατατάσσεται πίσω από τον Καρλ Philip Emmanuel Bach σε σημαντικότητα αλλά στο ίδιο επίπεδο με τους Wilhelm Friedemann Bach και Johann Christian Bach. Συνέχεια
Arnold Schönberg
Άρνολντ Σένμπεργκ
(13 Σεπτεμβρίου 1874- 13 Ιουλίου 1951)
“If it is art, it is not for all, and if it is for all, it is not art”
«Αν είναι τέχνη, δεν είναι για όλους, και αν είναι για όλους, δεν είναι τέχνη.»
Ο Arnold Franz Walter Schönberg, συνθέτης, θεωρητικός μουσικός και ζωγράφος, αποτελεί μία από τις πιο αμφιλεγόμενες φιγούρες στην ιστορία της μουσικής. Από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι την περίοδο που ακολούθησε μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, ο Schönberg έγραφε μουσική υψηλής στυλιστικής ποικιλίας, εμπνεόμενος από την φανατική αφοσίωση των μαθητών του, το θαυμασμό των συναδέλφων του όπως οι Mahler, Strauss, και Busoni, την οργή του συντηρητικού Βιεννέζικου κοινού, και το απόλυτο μίσος των πολλών κριτικών μουσικής. Συνέχεια
Η Μπαρόκ εποχή στη μουσική και τα βασικά χαρακτηριστικά της

Η τέχνη που γνώρισε τις μεγαλύτερες επιρροές και αλλαγές την εποχή του μπαρόκ, είναι η τέχνη της μουσικής. Αναπτύσσεται η οργανική μουσική ενώ μέχρι τότε είχαν προτεραιότητα οι ανθρώπινες φωνές. Οι κανόνες της πολυφωνικής μουσικής και της αρμονίας άρχισαν να μεταφέρονται στα μουσικά όργανα που ραγδαία εξελίσσονται κατασκευαστικά (π.χ. το φλάουτο ), ενώ εφευρίσκονται νέα (π.χ. το όμποε). Μεγάλη σημασία αποκτούν τα έγχορδα και ιδιαίτερα τα όργανα της οικογένειας του βιολιού.
Οι εκκλησιαστικοί τρόποι δίνουν τη θέση τους σε μείζονες και ελάσσονες κλίμακες και το basso continuo γίνεται κύριο χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου,
Δημιουργούνται νέες μουσικές φόρμες όπως η σουίτα, η σονάτα-τρίο, το κοντσέρτο γρόσσο, η καντάτα και το ορατόριο, ενώ ταυτόχρονα εξελίσσεται και η όπερα.
Η Καθολική Εκκλησία στήριξε εξ ολοκλήρου το νέο μουσικό κίνημα και χρησιμοποίησε την τεχνοτροπία του και το δραματικό του ύφος για την αναπαράσταση πολλών θρησκευτικών θεμάτων που προκαλούσαν την συναισθηματική συμμετοχή του θεατή.
Σημαντικότεροι συνθέτες της εποχής μπαρόκ είναι οι:
T. Albinoni
I. S. Bach
G. Fr. Handel
Ar. Corelli
Al. Scarlatti
J.B. Lully
Fr. Couperin
J. Ph. Rameau
A. Vivaldi
Για το Ωδείο Ars Musicalis και το μάθημα Ιστορία της Μουσικής
ΙΩΑΝΝΑ ΜΑΚΡΗ
Antonín Leopold Dvořák

Ο Άντονιν ήταν ο πρωτότοκος από τα οκτώ παιδιά ης Άννας Ζντένεκ και του Φράντισεκ Ντβόρζακ (κρεοπώλη πανδοχέα και επαγγελματία οργανοπαίχτη του τσίτερ) Ο πατέρας από νωρίς αναγνώρισε τη μουσική ευφυΐα του παιδιού του κι έτσι σε ηλικία 6 ετών, ο Αντονιν Ντβόρζακ παίρνει τα πρώτα μαθήματα μουσικής στη σχολή του χωριού του. Το 1857 γράφεται στην Εκκλησιαστική Σχολή της Πράγας, και σταδιακά εξελίσσεται σε ολοκληρωμένο βιολονίστα αλλά και βιολανίστα. Τη δεκαετία του 1860 συμμετέχει ως βιολανίστας στη Θεατρική Ορχήστρα της Βοημίας, υπό τη διεύθυνση του Μπέντριχ Σμέτανα. Το 1871 παραιτείται από την ορχήστρα και αφοσιώνεται στη σύνθεση και τη διδασκαλία. Αυτήν την περίοδο ερωτεύεται μία από τις μαθήτριές του, την Josefína Čermákova και γράφει γι αυτήν τον κύκλο τραγουδιών Κυπαρίσσια, (Cypřiše) . Η Josefína όμως παντρεύεται κάποιον άλλον και το 1873 ο Ντβόρζακ παντρεύεται την αδερφή της, Άννα, με την οποία αποκτά εννιά παιδιά.