Γιόχαν Κρίστοφ Φρίντριχ Μπαχ (21 Ιουνίου 1732 – 26 Ιανουαρίου 1795)

  ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ο Johann Christoph Friedrich Bach (Γιόχαν Κρίστοφ Φρίντριχ Μπαχ) είναι ο τέταρτος κατά σειρά γιος του Johann Sebastian Bach, δεύτερος με την Anna Magdalena Wilcke. Γεννήθηκε στις 21 Ιουνίου του 1732 στη Λειψία της Γερμανίας και είναι ο ένας από τους τέσσερις γιους του Bach που έγιναν περισσότερο γνωστοί από την προσφορά τους στην κλασσική μουσική.  Κατατάσσεται πίσω από τον Καρλ Philip Emmanuel Bach σε σημαντικότητα αλλά στο ίδιο επίπεδο με τους Wilhelm Friedemann Bach και Johann Christian Bach. Ο Johann Christoph Friedrich (γενικώς αναφερόμενος ως «Friedrich») είναι γνωστός και ως «Bückeburg» Bach, αφού υπηρέτησε στο Μέγαρο του Bückeburg από το 1750 όπου ήταν μόλις 18 ετών, μέχρι το θάνατό του το 1795. Οι πρώτες μουσικές του απόπειρες αντανακλούν το στυλ του πατέρα του, ενώ οι «ώριμες» συνθέσεις του άρχισαν να δείχνουν Ιταλικές επιρροές, προσφέροντας ένα είδος μουσικής διασταύρωσης μεταξύ της Γερμανικής και της Ιταλικής σχολής. Οι τελευταίες του συνθέσεις άρχισαν να εμφανίζουν κλασσικά χαρακτηριστικά.

Ο Friedrich έλαβε τα πρώτα του μουσικά μαθήματα από τον πατέρα του στο St. Thomas School και αργότερα από έναν ξάδελφο του πατέρα του, τον Johann Elias Bach. Όταν ο Friedrich ήταν 17 ετών (1748) γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας με στόχο την προετοιμασία του για δικηγορική καριέρα, αλλά αναγκάστηκε να φύγει έναν χρόνο αργότερα (1749) πιθανότατα επειδή ο πατέρας του ήταν πλέον σοβαρά άρρωστος (-πέθανε τον Ιούλιο του 1750). Υπήρξε επίσης εκείνος που έγραφε τη μουσική του J.S. Bach από το 1743 έως το 1749. Ο Friedrich φαίνεται να αποφάσισε πως όχι μόνο δεν είχε τα χρήματα για να ολοκληρώσει τις σπουδές του, αλλά και πως έπρεπε να ακολουθήσει τελικά μια μουσική καριέρα, αφού εκεί είχε το μεγαλύτερο ταλέντο. Άλλωστε, ήταν πλέον έξοχος στο τσέμπαλο. Επιπρόσθετα του προσφέρθηκε μια ιδιαίτερα ελκυστική θέση ως χορδιστής για την άρπα της ορχήστρας του Μεγάρου του Bückeburg, υπό τον Δούκα Wilhelm Schaumberg-Lippe.

 

Το 1759 ο Johann Christoph Friedrich Bach διορίστηκε εξάρχων (πρώτο βιολί και δεύτερος διευθύνων) της ορχήστρας. Παρόλο όμως που η θέση ήταν εξασφαλισμένη και η δουλειά του στο Μέγαρο παραπάνω από ικανοποιητική, η μουσική του φαίνεται να μη χαίρει ιδιαίτερης εκτίμησης και να μην παίζεται συχνά. Με την άφιξη στο Μέγαρο το 1771 του Johann Gottfried Herder, η δημιουργικότητα του Friedrich ανανεώνεται, καθώς οι δυό τους συνεργάζονται σε αρκετές επιτυχημένες χορικές και δραματικές συνθέσεις, που περιλαμβάνουν την καντάτα Michaels Sieg και το ορατόριο «Die Kindheit Jesu». Η αποχώρηση του Herder 5 χρόνια αργότερα, αποτέλεσε πλήγμα για τον συνθέτη.

Ο Johann Christoph Friedrich Bach παντρεύτηκε την τραγουδίστρια Lucia Elisabeth Munchhusen (1728-1803) το 1755 και ο Δούκας βάφτισε τον γιο του Wilhelm Friedrich Ernst Bach. J.C.F. στον οποίο ο Friedrich δίδαξε μουσική, όπως ακριβώς είχε κάνει και με τον ίδιο ο πατέρας του (-Ο Wilhelm Friedrich Ernst έγινε αργότερα μουσικός διευθυντής του Frederick William II της Πρωσίας).

Τον Απρίλιο του 1778, ο Friedrich πήρε άδεια για να επισκεφθεί τον αδελφό του Johann Christian Bach στην Αγγλία. Εκεί στο Λονδίνο, αναπτύχθηκε η αγάπη του για τη μουσική του Mozart, λόγω των πολλών συναυλιών που παρακολούθησε. Μετά την επιστροφή του στο Bückeburg την ίδια χρονιά, ο Friedrich συνέχισε να συνθέτει με αστείρευτο ρυθμό, ενώ η μουσική του είχε ολοένα και περισσότερα κλασσικά χαρακτηριστικά. Ήταν συνθετικά ενεργός μέχρι τις τελευταίες του μέρες και συνέθεσε την τελευταία του συμφωνία το 1794. Απεβίωσε στις 26 Ιανουαρίου του 1795 από «υψηλό πυρετό», όπως αναφέρεται στη νεκροψία του, ταλαιπωρημένος ψυχικά από τον συνεχή μουσικό ανταγωνισμό με τους μεγάλους συνθέτες της εποχής.

 ΜΟΥΣΙΚΗ

Ο Johann Christoph Friedrich Bach έγραψε σονάτες για τσέμπαλο, συμφωνίες, ορατόρια, λειτουργικά χορικά κομμάτια και μοτέτα, όπερες και τραγούδια. Εξαιτίας των προτιμήσεων του Δούκα Wilhelm για την Ιταλική μουσική, ο Bach έπρεπε να προσαρμόσει το στυλ του σύμφωνα με αυτές, ενώ παράλληλα διατηρούσε το στυλ του πατέρα του και του αδελφού του Carl Philipp Emanuel Bach στη μουσική του.

Το 1911 η εγκυκλοπαίδεια Britannica αναφέρει για αυτόν: «Ήταν ένας εργατικός συνθέτης,… του οποίου η δουλειά στέκεται επάξια του οικογενειακού του ονόματος». Ήταν δεξιοτέχνης στο τσέμπαλο, με ευρύ ρεπερτόριο διασωθέντων έργων, το οποίο περιλαμβάνει 20 συμφωνίες, οι τελευταίες των οποίων είναι επηρεασμένες από τους Haydn και Mozart . Δυστυχώς ένα μεγάλο κομμάτι του έργου του J.C.F. Bach χάθηκε στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο στο Βερολίνο, εκεί όπου φυλάσσονταν οι παρτιτούρες του από το 1917. Το διασωθέν έργο του, μπορεί να βρει κανείς στην ιστοσελίδα: http://musicalics.com/en/node/78739

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

¹ http://www.hoasm.org/XID/BachJCF.html

² https://en.wikipedia.org/wiki/Johann_Christoph_Friedrich_Bach

³ http://www.bach-leipzig.de/de/bach-archiv/johann-christoph-friedrich-bach-0

⁴ http://www2.nau.edu/~tas3/jcfbach.html

⁵ http://www.bach-cantatas.com/Lib/Bach-Johann-Christoph-Friedrich.htm

⁶ https://www.britannica.com/biography/Johann-Christoph-Friedrich-Bach

⁷«ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ», Christopher Headington, εκδόσεις GUTENBERG, σειρά ‘’ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ &ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ’’, ΤΟΜΟΣ ΠΡΩΤΟΣ

⁸ Ταινία: «Mein Name ist Bach» (2003)

Για το Ωδείο Ars Musicalis και το μάθημα Ιστορία της Μουσικής

η μαθήτρια της Σχολής  Κιθάρας

ΙΩΑΝΝΑ ΣΙΔΕΡΗ